UN-SDG 13: Climate Action

(Malhela) Historio de Malplenigo de Nia Hejmo La kompreno de biodiverseco kiel planeda limo konsiderinde disvolviĝis dum lastatempaj jardekoj. Sciencistoj progrese rekonis ke biologia diverseco reprezentas ne nur median aferon sed fundamentan limon al homaj agadoj. Ĉi tiu rekono komenciĝis kun la enkonduko de la planedaj limoj-kadro de la Stokholma Rezilienceca Centro. Dum ĉi tiu periodo, biodiverseca perdo draste akceliĝis kun industriigo kaj daŭre plimalboniĝas. Evidenteco montras ke de 1992 ĝis 2014 ekzistis proksimume 40% malkresko en natura kapitalvaloro por persono tutmonde. ...

La Evoluanta Historio de Dolĉakva Pensado La rekono de dolĉa akvo kiel finia kaj vundebla rimedo kun planedaj limoj signife evoluis dum lastaj jardekoj. Historie, akvo estis ĉefe vidata tra rimedekstrakta lenso, kun malmulta konsidero por daŭripovecaj limoj aŭ justa aliro. La koncepto de planedaj limoj (Rockström kaj kolegoj, 2009) eksplicite inkludis dolĉakvan uzon kiel unu el naŭ kritikaj Tero-sistemaj procezoj. Ĉi tiu kadro provizis la sciencan fundamenton por la Ringokuka Ekonomiko-modelo kiu aperis en 2012. ...

Malkaŝante la Profundojn de Mara Poluado La tutmonda ŝipindustrio, kvankam esenca por internacia komerco kaj ekonomia kresko, signife kontribuas al kemia poluado en niaj oceanoj kaj atmosfero. Ĉi tiu poluado etendiĝas multe preter la videblaj naftoŝutoj kiuj ofte kaptas titolojn. Ĝi ampleksas kompleksan miksaĵon de aerpoluaĵoj, forcejeogasoj kaj akvopoluaĵoj, kun vastatingaj konsekvencoj por ambaŭ media kaj homa sano. De Velo al Brulado: Historio de Ŝippoluado La problemo de ŝipa kemia poluado evoluis kune kun la kresko de tutmonda mara komerco. Ekde la mezo de la 20-a jarcento, la volumeno de mara komerco dramece kreskis, kondukante al responda altiĝo de poluado el ŝipoj1. ...

Sana Egaleco: Fundamento por Daŭrigeblaj Socioj Sana egaleco estas kaj morala imperativo kaj praktika neceso por daŭripova homa evoluigo. Ĝi rilatas al la foresto de eviteblaj aŭ rimedleblaj diferencoj en sano inter grupoj de homoj, sendepende de ilia socia, ekonomia, demografia aŭ geografia fono1. La tutmonda komunumo agnoskis tion per ĝia integriĝo en la Celoj de Daŭripova Evoluo de Unuiĝintaj Nacioj, precipe SDG 3: Bona Sano kaj Bonfarto2. ...

Por vere kompreni la kompleksaĵojn de oceana acidigo, estas esence esplori ĝiajn subajn kemiajn mekanismojn. Kiam marakvo absorbas atmosferan CO2, gason kiu estas elsendita je alarmaj tarifoj pro homaj agadoj, ĝi kaŭzas kaskadon de kemiaj reagoj kiuj finfine pliigas la hidrogen-jonan koncentriĝon kaj poste malaltigas la pH de la akvo, igante ĝin pli acida.12 Ĉi tiu kompleksa kemia procezo samtempe reduktas la disponeblon de karbonat-jonoj, kerna konstrubriketo. Ĉi tiu redukto montriĝas precipe detruiga por ŝel-konstruantaj organismoj kiel ostroj, kloŝoj kaj mituloj, kiuj dependas de ĉi tiuj karbonat-jonoj por supervivo kaj la evoluo de iliaj protektaj ŝeloj.34 ...