UN-SDG 13: Climate Action

Planeda Problemo kun Socia Kosto Oceana acidigo, pelita de antropogenaj karbondioksidaj elmetoj, reprezentas gravan planedan limon en la Ringokuka Ekonomika kadro de Kate Raworth. Dum atmosfera CO₂-niveloj pliiĝis de antaŭindustria 280 μatm al pli ol 414 μatm hodiaŭ, la absorbado de ĉi tiu ekscesa karbono fare de la oceano fundamente ŝanĝis marakan kemion. Oceana pH malpliiĝis je proksimume 0.1 unuoj ekde la Industria Revolucio, kun prognozoj indikantaj pliajn malaltiĝojn al pH 7.8 antaŭ 2100. ...

La Profundiĝanta Marko de Klimato sur Tutmonda Enspezo kaj Laboro La tutmonda ekonomio staras ĉe kritika vojkruciĝo dum klimata ŝanĝo ĉiam pli interrompas establitajn ekonomiajn sistemojn kaj transformas laborkondiĉojn tutmonde. Enspezo kaj Laboro reprezentas ŝlosilan dimension de la socia fundamento ene de la Ringokuka Ekonomia kadro. La Ringokuka Ekonomia modelo, konceptante “sekuran kaj justan spacon” inter sociaj fundamentoj kaj planedaj limoj, provizas idealan kadron por kompreni ĉi tiujn kompleksajn interkonektojn. Dum klimata ŝanĝo intensiĝas, ĝi fundamente defias la kapablon konservi adekvatan enspezon kaj laborŝancojn por ĉiuj homoj respektante ekologiajn limojn. ...

La Fundamenta Rolo de Loĝado en la Dolĉa Punkto de la Ringokuko La loĝadkrizo alfrontanta komunumojn tutmonde reflektas fundamentan disfalonn en kiel socioj organizas kaj distribuas ĉi tiun esencan homan bezonon. Ene de la Ringokuka Ekonomia kadro, loĝado reprezentas kritikan komponanton de la socia fundamento - la minimumaj normoj postulataj por ĉiuj homoj vivi en digno kaj sekureco. Loĝadsekureco rekte influas sanon, edukadon, ekonomian ŝancon, kaj komunuman rezistemon. ...

Kompreni Stratoferan Ozonon kaj Ĝian Vundeblecon La stratosfera ozontavolo, situanta proksimume 12 ĝis 30 mejlojn super la tersurfaco, ludas decidan protektan rolon per absorbo de malutila ultraviola (UV) radiado de la suno. Ĉi tiu atmosfera ŝildo malhelpas danĝerajn nivelojn de UV-radiado atingi la tersurfacon. La ĉefa minaco al ĉi tiu esenca tavolo venis de Klorfluorkarbonaj (CFCoj), sintezaj kombinaĵoj vaste uzataj en frigidujo, klimatizado, kaj aerosola propeliloj. Ilia stabileco pruvis problema - post liberigo, CFCoj persistas en la atmosfero dum jardekoj, finfine liberigante kloratomon kiu detruas ozonmolekulojn. Unu sola kloratomo povas detrui proksimume 100,000 ozonmolekulojn. ...

Aerpoluo reprezentas unu el la plej signifaj mediaj sanriskoj tutmonde. Nuna esplorado indikas ke aerpoluo respondecas pri proksimume 8.1 milionoj da mortoj jare tutmonde, farante ĝin unu el la ĉefaj kaŭzoj de antaŭebla morteco. Ene de la Ringokuka Ekonomia kadro, aerpoluo reprezentas kritikan planedan limon kiu rekte subfosas la socian fundamenton de homa sano. Aerpoluo kiel Media Sankrizao La vaste disvastiĝanta media sanminaco prezentita de aerpoluo reprezentas fundamentan defion al homa bonfarto. Kiam aerkvalito malboniĝas, rektaj efikoj sur homa sano aperas, kreante ondoefektojn trans aliaj sociaj dimensioj inkluzive de laborkapablo, ekonomia produktiveco, kaj sanserva aliro. ...