Planetary Boundary

(Malhela) Historio de Malplenigo de Nia Hejmo La kompreno de biodiverseco kiel planeda limo konsiderinde disvolviĝis dum lastatempaj jardekoj. Sciencistoj progrese rekonis ke biologia diverseco reprezentas ne nur median aferon sed fundamentan limon al homaj agadoj. Ĉi tiu rekono komenciĝis kun la enkonduko de la planedaj limoj-kadro de la Stokholma Rezilienceca Centro. Dum ĉi tiu periodo, biodiverseca perdo draste akceliĝis kun industriigo kaj daŭre plimalboniĝas. Evidenteco montras ke de 1992 ĝis 2014 ekzistis proksimume 40% malkresko en natura kapitalvaloro por persono tutmonde. ...

De Foresto de Milito al Fundamentoj de Bonfarto La koncepto de paco ene de tutmondaj kadroj evoluis signife dum jardekoj. Origine mallarĝe difinita kiel la “foresto de milito”, paco progrese vastiĝis por inkluzivi pozitivajn atributojn de socia harmonio, justeco kaj homa sekureco. La formala rekono de paco kaj justeco kiel esencaj elementoj de daŭripova evoluo kulminaciis en la 2015-a adopto de UN Daŭripova Evoluiga Celo 16. La Ringokuka Ekonomika modelo de Kate Raworth eksplicite inkluzivas pacon kaj justecon kiel unu el la dek du sociaj fundamentoj kiuj formas la internan limon de la “sekura kaj justa spaco por homaro”. ...

La Evoluanta Historio de Dolĉakva Pensado La rekono de dolĉa akvo kiel finia kaj vundebla rimedo kun planedaj limoj signife evoluis dum lastaj jardekoj. Historie, akvo estis ĉefe vidata tra rimedekstrakta lenso, kun malmulta konsidero por daŭripovecaj limoj aŭ justa aliro. La koncepto de planedaj limoj (Rockström kaj kolegoj, 2009) eksplicite inkludis dolĉakvan uzon kiel unu el naŭ kritikaj Tero-sistemaj procezoj. Ĉi tiu kadro provizis la sciencan fundamenton por la Ringokuka Ekonomiko-modelo kiu aperis en 2012. ...

Prepari la Scenon por Ŝanĝo La koncepto de reduktita labortempo malfermas ŝancon reimagi ekonomiajn sistemojn kiuj respektas kaj homajn bezonojn kaj mediajn sojlojn. Pli mallongaj laborhoroj povus samtempe subteni socian bonfarton reduktante mediajn premojn. Kronologio de Laboro kaj Libertempo La 20-a jarcento vidis gradan redukton en laborhoroj, inspirante John Maynard Keynes por antaŭdiri 15-horajn laborsemajnojn ĝis la 21-a jarcento. Tamen, ĉi tiu tendenco haltis en la malfrua 20-a jarcento kun ekonomia restrukturado kaj la apero de duenspezaj familioj. ...

Historia Trajektorio de Terkonverto Homoj transformis proksimume 70% de la senglacia tersurfaco de la Tero for de ĝia natura stato. La moderna ondo de konverto draste akceligis post 1950 kun agrikultura industriigo kaj senprecedenca urbanigo. Nuna Pejzaĝo de Konverto Senarbarigo Proksimume 10 milionoj da hektaroj da arbaro estas perditaj ĉiujare tutmonde, precipe en tropikaj regionoj. Palmoleoproduktado, sojokulturado kaj brutpastigado kondukas la plimulton de senarbarigo. Agrikultura Ekspansio Agrikultura tero nun kovras 40% de la tersurfaco. Ĉi tiu ekspansio ofte okazas koste de la plej biodiversaj habitatoj de la Tero. ...